واژهی اجی مجی لاترجی واژهای آشنا برای همهی ماست که باعث شده به دنیای کودکی و آرزوی کنترل وسایل با عصای جادویی سقوط کنیم. شاید باورتان نشود که همین تلفن همراه درون دستان میتواند یک عصای جادویی باشد که یکی از شگفت انگیزترین مزایای هوشمندسازی ساختمان است. این مقاله وقت زیادی از شما نخواهد گرفت اما به تمامی سوالات درمورد مزایای این سیستم اعجاب انگیز پاسخ میدهد.
اما سوالی که بسیاری از مشتریان از ما میپرسند این است که مزایا و معایب هوشمندسازی خانه و ساختمان چیست؟ به طور خلاصه مزایای خانه هوشمند شامل مواردی زیر میشود:
- افزایش ارزش ملک
- کاهش هزینههای انرژی
- افزایش امنیت و رفاه
- کنترل تجهیزات از راه دور
اما معایبی نیز وجود دارد که قبل از هر اقدامی بایستی به آن توجه کنید و شامل هزینه اولیه بالا، نیاز به دانش فنی، و نگرانیهایی درباره حریم خصوصی میشود.
در این مقاله به بررسی جامع همه این جنبهها خواهیم پرداخت و با مثالهای عملی، مزایا و معایب هوشمندسازی را به زبان ساده برای شما شرح خواهیم داد. همچنین راهکارهایی برای کاهش معایب آن معرفی خواهیم کرد تا تصمیمگیری شما دقیقتر و آگاهانهتر باشد.
هوشمندسازی ساختمان چیست؟
هوشمندسازی به معنای استفاده از فناوری (IoT) و دستگاههای متصل به اینترنت جهت کنترل وسایل از طریق گوشی و یا با استفاده از یادگیری است. این سیستمها شامل روشنایی، گرمایش، سرمایش، پردهها، امنیت، صوت، تصویر، و موارد دیگر میشوند. تمامی این اجزا به یک سیستم مرکزی متصلاند و از طریق اپلیکیشن موبایل، پنل لمسی، یا فرمان صوتی قابل کنترل هستند.
اجزای اصلی یک سیستم خانه هوشمند
مرکز کنترل (Hub): این قسمت مرکز سیستم خانه هوشمند است و دستورات را به سایر اجزا ارسال میکند که میتواند مودم، هاب و یا در سیستم KNX کنترلز مرکزی باشد.
حسگرها (Sensors): برای تشخیص حرکت، نور، دما، گاز، دود و ... به کار میروند.
عملگرها (Actuators): دستورات را اجرا میکنند، مثلاً خاموش کردن چراغ یا باز کردن پرده.
رابطهای کاربری: مثل اپلیکیشن موبایل یا پنل دیواری.
بگذارید تا آن را با یک مثال توضیح دهم. تصور کنید کنید پس از ورود به منزل و یا محیط کاری خود، همزمان با باز شدن در چراغها روشن میشوند، دمای به طور اتوماتیک تنظیم میشود و پردهها کنار میروند بدون اینکه دکمهای را در موبایل لمس کنید.
فناوریهای مورد استفاده در هوشمندسازی
پروتکلهای ارتباطی مانند Z-Wave، Zigbee، WiFi و KNX
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای تنظیم خودکار رفتار تجهیزات
اپلیکیشنهای موبایل برای کنترل از راه دور
برای اطلاعات بیشتر به صفحه هوشمندسازی ساختمان چیست؟ مراجعه نمایید.
مزایای هوشمند سازی ساختمان
کنترل وسایل از راه دور
با نصب یک اپلیکیشن، میتوانید تلفن همراهتان را به عصای جادویی تبدیل کنید و تمامی وسایل برقی محیطتتان، از قهوه ساز گرفته تا در پارکینگ را از هرجای دنیا کنترل کنید.
آسایش و راحتی
همهی ما روزهایی بوده که از فرط خستگی، حوصله خاموش کردن چراغ و یا کولر را نداشتهایم. با هوشمندسازی خانه میتوانید بدون نیاز به بلند شدن از جایتان تمامی وسایل برقی خود را با موبایل کنترل کنید، مثلا با کنترل کولر از راه دور به راحتی میتوانید وضعیت کولر را تغییر دهید.
صرفه جویی در مصرف برق
بیهوده روشن ماندن وسایل برقی باعث افزایش چشمگیر مصرف برق و هزینه آخر ماه میشود، با هوشمندسازی این مشکل حل شده و هیچ وسیلهای دیگر بیهوده روشن نمیماند. این مورد را در داستان تاثیر هوشمند سازی منازل در صرفه جویی انرژی را بیشتر مطالعه نمایید.
به روز کردن محیط
اگر از دکوراسیون منزل و یا محل کارتان خسته شدهاید، اینبار برای تغییر حال و هوا، هوشمندسازی را امتحان کنید، چرا که چند قطعه ساده به وسیله معمولی شما رنگ مدرنیته و هوشمندی را خواهند پاشید و شما میتوانید در یک چشم به هم زدن همگان را متعجب کنید.
افزایش طول عمر وسایل
یکی از دلایل کاهش طول عمر وسایل، روشن گذاشتن بیهوده آنهاست و با هوشمندسازی میتوانید از این موضوع جلوگیری کنید و با این کار طول عمر آنها را به طرز چشمگیری افزایش دهید.
تایمر بندی
با این قابلیت میتوانید همه وسایلتان را اتوماتیک کنید، مثلا مشخص کنید چای ساز در ساعت ۷ صبح به صورت خودکار روشن شود و یا اسپیلت در اواسط شب به صورت اتوماتیک خاموش شود.
معایب خانه هوشمند
هوشمندسازی ساختمان، با وجود تمامی مزایای فراوانی که دارد، به همراه خود معایب و چالشهایی نیز به همراه میآورد که باید قبل از سرمایهگذاری در این زمینه به آنها توجه کرد.
هزینه بالا
اولین و شاید بزرگترین مشکل، هزینههای اولیه بالاست. هوشمندسازی به طورکلی سیستم گران قیمتی است، چرا که تمامی تجهیزات از سنسورها گرفته تا دستگاه مرکزی گرفته از خارج کشور وارد شده و همچنین نیاز به زیر سازی و نصب تخصصی نیز دارند که بسته به برند و امکانات، متغیر است. علاوه بر آن هزینه نصب و پیکربندی و حتی توسعه و سرویس را نیز باید در نظر گرفت که برای بسیاری از صاحبان ساختمانها سنگین است.
به گفته متخصصین ویسان
باید آن را یک سرمایهگذاری بلندمدت دانست که از طریق کاهش هزینههای انرژی و افزایش ارزش ملک جبران میشود.
پیچیدگی و مشکلات فنی
اغلب سیستمهای هوشمند علی الخصوص knx به تجهیزات خاص و نصب تخصصی نیاز دارند و این یکی از بزرگترین معضلات هوشمندسازی است، همچنین برخی از سیستمها در منازل قدیمی قابل استفداده نیستند و حتما بایستی بازسازی انجام گیرد. مشکل بعدی به روزرسانیهای نرم افزاری که اگر درست انجام نگیرد ممکن است درست کار نکرده آسایش ساکنین را مختل کند و در آخر نیز آموزش استفاده، چرا که بسیاری از افراد مانند سالمندان با تکنولوژی چندان رابطهی خوبی ندارند و در هنگام استفاده با اجزا دچار مشکل میشوند.
حریم خصوصی و امنیت اطلاعات
در نهایت، امنیت سایبری نیز یک نگرانی جدی در هوشمندسازی ساختمانها است. با متصل شدن دستگاهها به اینترنت، خطر هک شدن و نقض حریم خصوصی افزایش مییابد. بنابراین، لازم است که برای حفاظت از دادهها و سیستمها، تدابیر امنیتی مناسبی اتخاذ شود.
راهکارهای کاهش معایب خانه هوشمند
هوشمندسازی ساختمان بدون تردید مزایای فراوانی دارد، اما همانطور که پیشتر اشاره کردیم، ولی خبر خوب این است که با رعایت مواردی که در ادامه خواهیم گفت میتوانید آنها را کاهش دهید و به حداقل برسانید:
- برای آنکه هزینهها باعث فشار به شما نشود میتوانید بهجای اجرای کامل سیستم از همان ابتدا، پروژه را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید و یا از پروتکلهای وای فای و زیگبی به دلیل پیچیدگی کمتر استفاده کنید، البته ما در مقالهای به طور کامل به این موضوع پرداختیم و برای مطالعه بیشتر میتوانید به مقاله ۸ راهکار طلایی کاهش هزینه هوشمندسازی مراجعه کنید.
- برای آنکه با مشکلاتی مانند پیچیدگی در استفاده مواجه نشوید، سعی کنید محصولی را خریداری نمایید که از نرم افزاری با طراحی ساده برخوردار است. همچنین به سراغ برندهایی بروید که امتحان خود را پس دادهاند و تمامی استانداردهای جهانی را رعایت کردهاند، معمولا اینگونه برندها کیفیت بهتری داشته و در نتیجه طول عمر بالاتری دارند.
- اگر نگران حفظ امنیت اطلاعات و حریم خصوصی خود هستید، میتوانید برای اتصال تجهیزات به اینترنت، یک شبکه جدا از شبکه اصلی خانگی راهاندازی کنید. این کار باعث میشود حتی اگر نفوذی در تجهیزات رخ دهد، اطلاعات شخصی و دستگاههای اصلی در خطر نباشند و یا از رمز گذاری استفاده کنید.
- برای جلوگیری از مشکلات تعمیر و پشتیبانی حتما با شرکتهایی قرارداد ببندید که از تجربه کافی برخوردار هستند و خدمات پشتیبانی پس از فروش بسیار قوی دارند و برندهای معتبر عرضه میکنند.
کلام آخر
با بررسی مزایا و معایب هوشمندسازی، میتوان گفت که این خانه هوشمند یک گزینه بسیار جذاب برای بهبود کیفیت زندگی، افزایش امنیت، صرفهجویی در هزینهها و بالا بردن ارزش ملک است. اما باید با درنظرگرفتن بودجه، نیازهای واقعی و انتخاب تجهیزات مناسب، این مسیر را آغاز کرد.
توصیه ما این است که پیش از شروع پروژه، با یک مشاور حرفهای در زمینه هوشمندسازی ساختمان مشورت کنید تا بهترین راهکار متناسب با نیاز شما ارائه شود.